CPU چیست؟ + راهنمای خرید پردازنده برای گیمینگ + معرفی بهترین پردازنده های(CPU) گیمینگ 2023

پردازنده، واحد پردازش مرکزی کامپیوتر است که اجرای تمام دستورالعمل‌ها را مدیریت می‌کند و اغلب از آن به‌عنوان مغز کامپیوتر یاد می‌شود. انتخاب یک پردازنده برای بازی و تولید محتوا کار آسانی نیست و با وجود مدل های مختلف و انتخاب های گوناگون و متنوع، این کار حتی سخت تر هم می شود. به همین دلیل ما تصمیم گرفتیم در این مطلب ابتدا به بررسی ویژگی های مهم یک سی پی یو گیمینگ بپردازیم و سپس شما را با چند مدل از بهترین سی پی یو های گیمینگ موجود در بازار آشنا کنیم.در این مقاله با پردازنده و سازوکار آن بیشتر آشنا می‌شویم.

---

فهرست مطالب

• پردازنده چیست؟
• بررسی عملکرد پردازنده ها
• یک پردازنده مخصوص بازی چه ویژگی هایی دارد؟
• هنگام خرید بهترین پردازنده برای گیمینگ باید به چه نکاتی توجه کنیم؟
• بنچمارک پردازنده‌ گیمینگ چگونه است؟
• معرفی بهترین پردازنده‌ گیمینگ سال 2022
• آیا برای پردازنده گیمینگ خود نیاز به یک خنک کننده داریم؟
• سخن پایانی و سوالات متداول

---

پردازنده چیست؟

برای آشنایی با واحد پردازش مرکزی (CPU)، ابتدا بخشی از کامپیوتر به نام SoC را خیلی مختصر معرفی می‌کنیم. SoC یا سیستم روی یک تراشه، بخشی از سیستم است که تمام اجزای مورد نیاز کامپیوتر را برای پردازش در تراشه‌ای سیلیکونی ادغام می‌کند. البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله CPU چیست را بخوانید. SoC ماژول‌های مختلفی دارد که واحد پردازش مرکزی (به اختصار پردازنده) جزئی اصلی از آن و پردازنده‌ی گرافیکی، حافظه، کنترلر USB، مدارهای مدیریت انرژی و رادیوهای بی‌سیم (WiFi، 3G، 4G LTE، و غیره) اجزایی متفرقه هستند که ممکن است لزوماً روی SoC وجود نداشته باشند. واحد پردازنده‌ی مرکزی که از این به بعد و در این مقاله آن را به اختصار پردازنده خطاب می‌کنیم، نمی‌تواند مستقل از تراشه‌ها‌ی دیگر، دستورالعمل‌ها را پردازش کند؛ اما ساخت کامپیوتری کامل تنها با SoC امکان‌پذیر است.

SoC از پردازنده کمی بزرگ‌تر است و در عین حال عملکردهای بسیار بیشتری نیز ارائه می‌دهد. در واقع با وجود تأکید زیادی که روی فناوری و عملکرد پردازنده می‌شود، این بخش از کامپیوتر، به خودی‌ خود کامپیوتر نیست و می‌توان آن را در نهایت، ماشین‌حسابی بسیار سریع معرفی کرد که جزئی از سیستم‌ روی تراشه‌ یا SoC است؛ داده‌ها را از حافظه فراخوانی می‌کند و سپس نوعی عملیات حسابی (جمع، ضرب) یا منطقی (و، یا، نه) روی آن‌ها انجام می‌دهد.

تمامی پردازنده ها دارای سه مشخصه ی مهم هستند که این مشخصه ها تاثیر بسیار زیادی در توانایی انجام کار آنها دارد و ارزش CPU بر اساس این شاخصه ها مشخص می شود . این سه مشخصه هسته های پردازشگر ، حافظه ی Cache و سرعت عملکرد پردازشگر می باشد .

1- حافظه Cache

یکی از مشخصه های مهم CPU ، در واقع حافظه ی کش Cache می باشد . این حافظه معمولا چندین مگابایت فضای ذخیره سازی اطلاعات دارد و یکی از دلایل افزایش قیمت CPU ها ، بیشتر بودن حافظه ی کش می باشد. البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله تفاوت sleep و shut down را بخوانید. بدیهی است که هرچقدر حافظه ی کش CPU بیشتر باشد ، قیمت آن نیز بالاتر است و علاوه بر آن تاثیر مستقیم بر روی سرعت عملکرد CPU دارد . اطلاعاتی که در کش ذخیره می شود در این حافظه (Cache) باقی می ماند . در واقع Cache  وظیفه ی حفظ داده ها را دارد . پردازنده برای به دست آوردن داده ، ابتدا حافظه ی کش را چک میکند و پس از نیافتن اطلاعات ، به سراغ حافظه های دیگر از جمله رم می رود .

2- سرعت عملکرد CPU

سرعت عملکرد پردازش یکی از مهم ترین شاخصه هایی است که در هنگام تهیه نمودن یک CPU باید به آن توجه کنیم . در واقع سرعت پردازنده یا همان CPU تعداد فعالیتی است که یک هسته می تواند در طول یک ثانیه انجام دهد و واحد آن هرتز می باشد . هرچه سرعت عملکرد پردازنده بیشتر باشد سرعت انجام کار بالا می رود و شما احساس رضایت  بیشتری نسبت به نوع عملکرد  CPU دستگاه خود میکنید . توجه داشته باشید که این شاخصه هم ارتباط مستقیم با قیمت CPU دارد ، یعنی هرچه CPU سرعت عملکرد بیشتری داشته باشد ، شما باید هزینه ی بیشتری برای دریافت CPU متحمل شوید .

3- هسته های CPU

سومین مورد از مشخصه های مهم در CPU ، هسته های پردازشگر می باشد . این هسته ها هرکدام به طور مستقل عملیات پردازش را انجام می دهند . امروزه هسته های CPU از یکی بیشتر شده و ۲ یا ۴ یا ۸ و یا حتی ۱۶ هسته ای در بازار موجود است . وجود هسته های بیشتر در CPU این امکان را به استفاده کننده می دهد که طبق یک روش عمل کرد موازی ، دستورات داده شده را سریعتر پردازش کنند .

افزایش تعداد هسته ها همیشه دلیل بر افزایش سرعت پردازش هسته نمی باشد چراکه هنوز هم چیپ هایی هستند که تعداد هسته ی بالایی دارند ولی از روش عملکرد پردازش موازی استفاده نمیکنند . البته با پیشرفت تکنولوژی این هسته ها می توانند درون خود به دو هسته ی مجازی تبدیل شوند و این عمل را در واقع با یک هسته ی مجازی انجام دهند که این میتواند بهترین عمل و بهترین عملکرد باشد.

بررسی عملکرد پردازنده ها

فرایند پردازش دستورها در پردازنده شامل چهار مرحله‌ی اصلی است که به ترتیب اجرا می‌شوند:

• فراخوانی یا واکشی دستورالعمل‌ها از حافظه (Fetch): پردازنده ابتدا به منظور آگاهی از نحوه‌ی مدیریت ورودی و دانستن دستورالعمل‌های مرتبط با آن، این دستورها را از حافظه دریافت می‌کند. این ورودی ممکن است یک یا بی‌نهایت دستور باشد که باید در محل‌های جداگانه آدرس‌دهی شوند. به این منظور واحدی به نام PC (مخفف Program Counter) یا شمارنده‌ی برنامه، وجود دارد که ترتیب دستورهای ارسال‌شده را حفظ می‌کند؛ پردازنده نیز در تعاملی مشترک برای یافتن آدرس دستورالعمل دائماً با رم در ارتباط است (خواندن از حافظه).
• رمزگشایی یا ترجمه‌ی دستورالعمل‌ها (Decode): دستورالعمل‌ها به فرمی که برای پردازنده قابل درک باشند (زبان ماشین یا باینری) ترجمه می‌شوند. پردازنده پس از دریافت دستورها، برای درک آن‌ها نیاز دارد تا این کدها به زبان ماشین (یا باینری) ترجمه شوند. نوشتن برنامه‌ها به زبان باینری،‌ از همان ابتدای امر، کار دشواری است و به همین دلیل کدها به زبان‌های برنامه‌نویسی ساده‌تری نوشته می‌شوند و سپس واحدی به نام Assembler، این دستورها را به کدهای اجرایی و آماده برای پردازش پردازنده تبدیل می‌کند.
• پردازش یا اجرای دستورهای ترجمه‌شده (Execute): مهم‌ترین مرحله در عملکرد پردازنده، پردازش و اجرای دستورها است. در این مرحله دستورالعمل‌های رمزگشایی‌شده و باینری برای اجرا به کمک واحد ALU (مخفف Arithmetic & Logic Unit) یا واحد محاسبه و منطق، در آدرسی مخصوص پردازش می‌شوند.
• ذخیره‌ی نتایج اجرا (Store): نتایج و خروجی دستورها به کمک واحد ثبات (Register) در حافظه‌ی جانبی پردازنده ذخیره می‌شوند تا در دستورالعمل‌های آتی برای بالا بردن سرعت به آن‌ها رجوع شود (نوشتن در حافظه).

یک پردازنده مخصوص بازی چه ویژگی هایی دارد؟

بازی های کامپیوتری به دلیل بالا بودن جزئیات و اتفاقات همزمان، نیاز به قدرت پردازشی و گرافیکی  بالایی دارند و با افزایش جزییات و کیفیت بازی، این نیاز بیشتر هم خواهد شد. بنابراین برای اجرای بازی ها با رزولوشن های 2K ،Full HD و حتی 4K نیاز به پردازنده ای قوی خواهید داشت که در سریع ترین حالت ممکن امکان پردازش اطلاعات را داشته باشند.

اکثر افراد تصور می کنند که یک پردازنده با تعداد هسته های بالا می تواند بهترین عملکرد را در اجرای گیم ها داشته باشد، اما این تصور به طور کامل درست نیست و عامل فرکانس پردازنده نیز فاکتور مهمی برای اجرای روان تر بازی است. معمولا پردازنده هایی که تعداد هسته های زیادی دارند در کارهایی مانند ادیت فیلم و رندرهای 3 بعدی عملکرد بهتری از آن دسته پردازنده هایی خواهند داشت که سرعتی بالاتر با تعداد هسته های پایین تری دارند.

در نتیجه بهتر است که در هنگام انتخاب یک پردازنده تنها عامل انتخابتان را تعداد هسته های آن قرار ندهید. همچنین برای آن دسته از گیمرهایی که کمال گرا هستند و می خواهند نهایت جزییات را با بالاترین رزولوشن در بازی ها داشته باشند، باید سراغ پردازنده های با قابلیت اورکلاک بروند تا بتوانند از نهایت قدرت پردازشی یک پردازنده استفاده کنند.

هنگام خرید بهترین پردازنده برای گیمینگ باید به چه نکاتی توجه کنیم؟

1- ای ام دی و اینتل هر دو عالی هستند

یادتان باشد با خرید پردازنده از هرکدام از این دو شرکت به هیچ عنوان ضرر نخواهید کرد. البته درست است که به‌طور کلی پردازنده‌های ای ام دی کمی بهتر عمل می‌کنند، اما در بعضی موارد، این پردازنده‌های شرکت اینتل هستند که عملکرد بهتری در گیمینگ داشته، و از آن طرف، پردازنده‌های ای ام در اجرای برنامه‌های سنگین و بسیاری دیگر از بازی‌ها (به لطف تعداد هسته‌ها و نخ‌های بالا) عملکرد بهتری دارند.البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله نصب ویندوز 11 را بخوانید.

2- برای گیمینگ سرعت کلاک بسیار مهم است

هرچه سرعت کلاک پردازنده‌ها بیشتر باشد، به این معنی است که عملکرد آن هنگام بازی یا اجرای برنامه‌های سنگین بهتر خواهد بود. اگرچه داشتن هسته‌های بیشتر می‌تواند در اجرای سریع‌تر برنامه‌ها کمک کند، اما در نهایت این سرعت کلاک است که تعیین‌کننده عملکرد آن پردازنده در حالت کلی است. البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله طراحی گرافیک را بخوانید.

3- سخت‌افزارهای متناسب با یکدیگر را خریداری کنید

سخت‌افزارها باید متناسب با یکدیگر (نه یکی قوی و دیگری ضعیف) باشند تا کل سیستم تعادل خوبی داشته باشد.

4- در پردازنده گیمینگ اورکلاک کردن اجباری نیست

برای بسیاری از افراد، ۲ میلیون تا ۳ میلیون تومان هزینه بیشتر، برای خرید پردازنده بهتر، خیلی منطقی‌تر از آن است که بخواهند وقت زیادی برای خرید تجهیزات جانبی مانند خنک‌کننده هدر بدهند تا در نهایت بتوانند سیستم خود را کمی قوی‌تر کنند.

بنچمارک پردازنده‌ گیمینگ چگونه است؟

بنچمارک تمامی پردازنده‌های اینتل و ای ام دی را در تصاویر بالا می‌توانید ببینید. همچنین چارت‌هایی از اورکلاک آن‌ها و نتایج نیز مشخص شده است (برای پردازنده‌های ای ام دی با PBO مشخص شده است.). این گروه فقط تراشه‌هایی هستند که از آزمون جدید تعیین‌شده عبور کرده‌اند. به‌علاوه بنچمارک این پردازنده‌ها شامل بنچمارک‌های گذشته و نمرات آزمون‌های تک‌هسته‌ای و چندهسته‌ای نیز می‌باشد. در نهایت، قیمت این پردازنده گیمینگ را نیز برای شما مشخص کرده‌ایم. فقط به یاد داشته باشید به‌دلیل شرایط خاص دنیا و همه‌گیری ویروس کرونا و رمزارزها، تعادل بین عرضه و تقاضا به هم خورده است و نه‌تنها در ایران، بلکه در بسیاری از نقاط دنیا نیز بعضی از این پردازنده‌ها همیشه در دسترس نیستند.

معرفی بهترین پردازنده‌ گیمینگ سال 2023

۱. پردازنده گیمینگ – AMD Ryzen 5 5600

پردازنده AMD Ryzen 5 5600 در مجموع بهترین پردازنده AMD برای بازی است. این پردازنده هم در بازی عملکرد قوی دارد و هم در اجزای برنامه‌های کاربردی رتبه اول را به خود اختصاص داده است. این پردازنده یک جایگزین با ارزش و عالی برای پردازنده‌های Alder lake اینتل است.

پردازنده AMD Ryzen 5 5600 حتی توان رقابت با پردازنده Ryzen 5 5600X که مدت‌ها طرفداران زیادی داشته و مورد علاقه بسیاری از افراد بوده را نیز دارد. پردازنده 5600X تنها به میزان ۱ درصد در زمینه بازی و ۴ درصد در پردازش‌هایی که به یک هسته مجازی نیاز دارند، نسبت به Ryzen 5 5600 عملکرد بهتری دارد. اکثریت قریب به اتفاق کاربران، تفاوت در عملکرد این دو پردازنده را حس نخواهند کرد و این تفاوت برای آن‌ها کاملا نامحسوس خواهد بود.

اما با این وجود، پردازنده Ryzen 5 5600X به میزان ۳۵ دلار از این پردازنده قیمت بیشتری دارد. پس شما با خرید این پردانزده، می‌توانید عملکرد پردازنده 5600X را با قیمت کم‌تری بدست آورید که مزیت مهمی به حساب می‌آید. تست‌های انجام شده بر روی پردازنده Ryzen 5 5600 نشان می‌دهند که این محصول دراجرای بازی‌ها، به اندازه خواهر برادرهای گران قیمت‎‌تر خود، عملکردی عالی را از خود به نمایش می‌گذارد.

پردازنده Ryzen 5 5600 حداقل سرعت ۳.۷ گیگاهرتز و حداکثر سرعت ۴.۶ گیگاهرتز را دارد. اما با بهره مندی از سیستم خنک کننده و مادر برد مناسب، می‌توان این پردازنده را کمی بیشتر نیز اورکلاک کرد. این محصول همچنین توان مصرفی ۶۵ واتی دارد. این یعنی این پردازنده به نسبت، خنک و کم صدا است.

مزایا :

• عملکرد مناسب بازی و برنامه‌ها
• با مادربردهای موجود سری ۳۰۰ هماهنگی دارد
• داشتن قابلیت OverClock

۲. پردازنده گیمینگ – اینتل Core i7-12700K

پردازنده اینتل Core i7-12700K از نظر قدرت و سرعت عملکرد، حتی توان رقابت با پردازنده گران قیمت‌تر ۵۵۰ دلاری Ryzen 9 5900X را نیز داراست. نتایج تست‌های انجام شده بر روی این پردازنده نشان می‌دهند که سرعت اینتل Core i7-12700K به میزان ۱۲ درصد در بازی با کیفیت 1080P از پردازنده Ryzen 7 5800X بیشتر است.

این پردازنده همچنین تمام قدرت عملکرد همتای i9 خود را نیز به ارث برده است؛ در حالی که قیمت ارزان‌تری نسبت به آن دارد. این پردازنده شباهت‌های دیگری نیز با سری i9 دارد. از جمله این شباهت‌ها می‌توان به بهره مندی از ۱۲ هسته و ۲۰ رشته اشاره کرد که ۸ هسته از این ۱۲ هسته از نوع قدرتمند P و بقیه هسته‌ها، از نوع کم مصرف هستند.پردازنده 12700K هم از رم‌های DDR4 با فرکانس ۳۲۰۰ گیگاهرتز و هم از رم‌های جدید DDR5 با حداکثر فرکانس ۴۸۰۰ گیگاهرتز پشتیبانی می‌کند. از جمله مزایای این پردازنده، مصرف انرژی کم‌تر به نسبت نسل قبلی آن است.

مزایا :

• قیمت مناسب نسبت به امکانات
• عملکرد این پردازنده در بازی با عملکرد پردازنده 12900k تقریبا برابر است.
• پشتیبانی از حافظه DDR5 و PCI Express 5.0.
• قابلیت اورکلاک

۳. پردازنده گیمینگ – اینتل Core i5 10400F

پردازنده اینتل Core i5 10400F انتخابی مناسب با قیمتی معقول برای گیمینگ است. این پردازنده از نسل قبلی خود کمی سریع‌تر است اما پسوند F نشان می‌دهد که فاقد یکپارچه اینتل است که البته این مسئله مشکلی برای گیمرها ایجاد نمی‌کند مگر اینکه بخواهید از QuickSync استفاده کنید. در هر حال، این پردازنده انتخابی مقرون‌به‌صرفه و عالی برای گیمینگ است.

موارد دیگری هم وجود دارد که هنگام خرید اینتل Core i5 10400F وجود دارد؛ مثلا اینکه امکان اورکلاک دارد اما می‌توانید با پول پس‌انداز شده مادربرد H470 بگیرید. به علاوه اینکه این پردازنده همراه خود یک خنک‌کننده دارد. با اینکه ممکن است این پردازنده در آزمایش‌های چند رشته‌ای به سرعت دیگر پردازنده‌ها نباشد اما در عملکرد گیمینگ هم‌پای آخرین نسل AMD 3900X عمل می‌کند.

مزایا :

• عملکرد متوسط با قیمت مناسب
• خنک‌کننده داخل جعبه

۴. پردازنده گیمینگ – اینتل Core i5-9400F

اینتل Core i5-9400F از نسخه قبلی یعنی Core i5-8400 کمی سریع‌تر است اما مانند Core i5 10400F فاقد گرافیک یکپارچه اینتل است و نمی‌توان این پردازنده را اورکلاک کرد؛ ولی می‌توان پول ذخیره شده را برای خرید مادربردی مثل H370 هزینه کرد. همچنین یک خنک‌کننده در جعبه این CPU قرار دارد؛ چیزی که در اکثر پردازنده‌ها دیده نمی‌شود.

با اینکه ممکن است i5-9400 سرعت مثل دیگر پردازنده‌ها ندارد؛ اما هنوز هم می‌توان بازی‌های روز را با آن به راحتی اجرا کرد. در آینده احتمال دارد از پس بازی‌های سنگین و پر جزئیات برنیاید اما فعلا می‌تواند پاسخگوی نیاز امروز شما باشد. بنابراین اگر به دنبال پردازنده‌ای با قیمت مناسب، قابل اعتماد و قدرتمند هستید، قطعا i5-9400F بهترین انتخاب شما خواهد بود.

مزایا :

• خنک‌کننده داخل جعبه
• هماهنگی بین قیمت و قدرت

۵. پردازنده گیمینگ – اینتل Core i3-10100

اگر به دنبال یک پردازنده ارزان‌قیمت گیمینگ هستید که به شما اجازه دهد تا سیستمی گیمینگ با کیفیت 1080p بسازید، اینتل Core i3-10100 گزینه‌ای است که ارزش توجه دارد. i3-10100 با چهار هسته و هشت رشته، هیچ مشکلی برای اجرای بازی‌های مختلف نخواهد داشت و با قیمت ارزانی که دارد به گیمرها اجازه می‌دهد تا بودجه خود را برای خرید یک کارت گرافیک مناسب هزینه کنند.

برای مثال می‌توانید با خرید اینتل Core i3-10100 یک کارت گرافیک GTX 1650 هم تهیه کنید. این ترکیب برای اجرای اکثر بازی‌های روی مانیتور 1080p با تنظیمات متوسط بسیار قدرتمند خواهد بود.

آیا برای پردازنده گیمینگ خود نیاز به یک خنک کننده داریم؟

یکی از مهم ترین موضوعات در خرید یک CPU گیمینگ بحث خنک کردن و دفع گرمای تولید شده توسط سی پی یو در حین کار عادی و لود سنگین مانند اجرای بازی است. معمولا گفته می شود که دمای یک پردازنده نباید بالاتر از 90 درجه برود و در صورتی که به طور مداوم دمای قطعه در نزدیکی این میزان دما باشد، احتمالا این قطعه دچار آسیب های جدی خواهد شد. بنابراین بهتر است که با یک خنک کننده دمای CPU خود را کنترل کنید.

معمولا در پک رسمی کمپانی ها یک خنک کننده پردازنده قرار داده می شود که برای خنک نگه داشتن تراشه در حین انجام کارهای سبک کافی است اما نمی تواند در هنگام لود سنگین به خوبی دمای پردازنده را پایین نگه دارد (این موضوع بیشتر در مورد پردازنده های قوی تر صادق است). به همین دلیلی باید برای یک پردازنده گیمینگ فن سی پی یو هم به صورت جداگانه از بازار تهیه کنید.

شما می توانید برای این منظور از خنک کننده های بادی که یک فن و هیت سینک دارند و روی پردازنده نصب می شوند برای خنک کردن سی پی یو خود استفاده کنید یا اینکه سراغ سیستم های خنک کننده آبی بروید که به وسیله مایع دمای سی پی یو را کاهش می دهند و صدای کمتری نیز تولید می کنند، البته این نوع خنک کننده ها قیمت های بالاتری نسبت به نوع اول دارند.

سخن پایانی

شما در این مقاله با بهترین پردازنده های گیمینگ 2023 آشنا شدید.همچنین از مشخصات و مزایا ومعایب آنها آگاه شدید.اگر سوال یا نظری دارید آن را در کامنت مطرح کنید تا در اسرع وقت توسط ما جواب داده شود.

سوالات متداول